Jan de Haan: Gezicht in de geblindeerde jurybox
Afgelopen week vonden in het Noorse Stavanger de Europese Brassband Kampioenschappen (EBBC) plaats. Brassband Rijnmond vertegenwoordigde ons land op dit prestigieuze evenement. Een andere Nederlandse naam aanwezig op het concours, of beter gezegd, achter het doek, was componist en dirigent Jan de Haan. Hij nam voor de zesde keer plaats als jurylid in de geblindeerde jurybox. “Het blijft een grote eer. Je zit letterlijk dicht op het vuur bij muzikale prestaties van het allerhoogste niveau. Elke uitvoering is een wereld op zich.”
TEKST: LIANNE HOVIUS
FOTO: CONTEST CONTROLLER
Hoe bereid je je als jurylid voor op zo’n intensief concours?
“De voorbereiding begint al weken van tevoren. Ik bestudeer de partituren van de keuzewerken tot in detail, zeker omdat veel van deze stukken speciaal voor de deelnemende brassbands aan het kampioenschap zijn geschreven. Ze zijn technisch en muzikaal zeer veeleisend. Je moet ze écht doorgronden om goed te kunnen oordelen. Daarnaast verdiep ik me in de achtergrond van de stukken en luister ik, waar relevant, naar referentieopnames om gevoel te krijgen voor mogelijke interpretaties, zonder mezelf daar blind op te staren.”
Ook gebruikt hij zijn eigen beoordelingsstructuur en een persoonlijk scoreformulier tijdens de uitvoeringen. “Dat helpt om gestructureerd te kunnen luisteren en noteren. En last but not least: je moet fit zijn, fysiek én mentaal. Vijftien topbands achter elkaar jureren is geen kleinigheid.”
Met tientallen juryopdrachten in meer dan tien landen op zijn naam, van harmonie tot fanfare, van brassband tot dirigenten- en compositiewedstrijden, is Jan de Haan een zeer ervaren jurylid. Toch blijft het jureren bij het EBBC iets bijzonders.
Hoe heb je het Europees Kampioenschap in Stavanger ervaren?
“Het was ook nu weer een fantastische ervaring om op een dergelijk groot evenement, dat dit jaar in Noorwegen werd gehouden, te mogen jureren. Wat me opnieuw opviel, is dat steeds meer bands kiezen voor uitdagende, vaak speciaal voor hen geschreven werken. Dat getuigt van lef én van artistiek bewustzijn. Het maakt het concours des te interessanter en spannender om te jureren.”
Jan benadrukt dat je als jurylid uitsluitend de muzikale uitvoering moet beoordelen, en niet de compositie zelf. Dit betekent dat hij zijn persoonlijke mening over het gecomponeerde werk loskoppelt van hoe het gespeeld wordt. “Het kan zomaar gebeuren dat een stuk je niet aanspreekt, maar dat de uitvoering ervan fenomenaal is.”
“Wat me opnieuw opviel, is dat steeds meer bands kiezen voor uitdagende, vaak speciaal voor hen geschreven werken
Waar gaat jouw voorkeur naar uit: geblindeerd of open jureren, en waarom?
“Mijn voorkeur bij een topevenement als de EBBC gaat uit naar geblindeerd jureren. Het grote voordeel hiervan is dat alle deelnemers onder exact dezelfde omstandigheden worden beoordeeld, wat essentieel is bij concoursen. Het helpt om de focus te houden op wat echt belangrijk is: de muziek. Doordat je niet weet wie er speelt, vallen reputaties en visuele indrukken weg. Dat maakt het mogelijk om met volle aandacht en zonder vooroordelen naar de uitvoering te luisteren.”
Volgens Jan heeft visueel contact met het podium geen invloed op zijn beoordeling, al geeft hij aan het prettig te vinden zich volledig op het geluid te kunnen concentreren.
Je jureert vaak met verschillende juryleden over de hele wereld. Dat zal vast veel verschillende dynamieken veroorzaken binnen de box. Hoe was de samenwerking binnen jullie juryteam dit kampioenschap?
“Die verliep uitstekend. Ik zat samen met Michael Bach uit Zwitserland en Frode Amundsen uit Noorwegen. Vanaf het begin was er een fijne sfeer. We zaten inhoudelijk vaak op één lijn. Als we het ergens niet direct over eens waren, gingen we het gesprek aan. We kwamen er altijd zonder problemen uit. Het was een zeer prettige en professionele samenwerking.”
Je jureerde ook de Premier Section van het Europese Jeugd Brassband Kampioenschap. Hoe was het niveau daarvan?
“Ongelooflijk wat deze jongelui presteerden. Wat een talent loopt er rond in landen als Noorwegen en Zwitserland. Samen met mijn Engelse collega Russell Gray beleefden we echt veel plezier aan dit onderdeel van het kampioenschap.”
Wat wil je – vanuit jouw ervaring – andere/jonge muzikanten die op weg zijn naar dit niveau meegeven?
“Geniet vooral van het muziek maken. Durf fouten te maken en blijf jezelf uitdagen. Talent is mooi en waardevol, maar het zijn doorzettingsvermogen en plezier die echt het verschil maken.”
Het interview met Jan de Haan is gevoerd met zijn kleindochter Lianne Hovius, zelf actief muzikant. In 2022 maakte zij deel uit van de Europese Jeugd Brassband en in 2023 speelde ze met Soli Brass tijdens de EBBC in Malmö.
Foto: Jan De Haan (voorgrond) met Michael Bach en Frode Amundsen in de jurybox in Stavanger.
Dit artikel is overgenomen uit Klankwijzer eMagazine. Wil je Klankwijzer eMagazine voortaan (gratis) in je mailbox ontvangen? Meld je aan via: https://bit.ly/KWeMagazine
Gepubliceerd: 15 mei 2025 - 16:53
Laatste update: 16 mei 2025 - 09:41