Page 19 - krant week 09
P. 19

19





         BLOG Rob Goorhuis



          Rob Goorhuis is al ruim 40 jaar een van de toonaangevende componisten in de wereld van de blaasmuziek. Speciaal voor KNMO Klankwijzer onderhoudt hij een blog waarin hij vertelt over zijn werk als
          componist. In deze nieuwe serie blogs haalt hij herinneringen op aan zijn samenwerking met fanfare Sint Caecilia uit Schimmert en dirigent Sef Pijpers.
                    Het verhaal achter Passion et Tendresse





          Na de succesvolle uitvoering van de Sonate in 1987 volgde voor het bondsconcours van 1990   gitaarconcert als een ode aan de Spaanse muziek? Heerlijk, zo’n spontaan en temperamentvol
          de tweede opdracht. Ik werd voor het eerst geconfronteerd met de vraag om iets te maken   publiek! Het is apart, dat mensen in muziek iets kunnen horen wat de maker ervan niet heeft
          wat niet alleen nieuw was, maar ook zeer moeilijk. Het behalen van de zege was een pres-  bedoeld. Het wordt me vaak gevraagd: “Kunt u vertellen, wat u hiermee bedoeld heeft?”. Nee,
          tigekwestie. Men wilde gewoon de beste zijn en de beste blijven. Er werd keihard voor ge-  dat kan ik u niet vertellen. Luister maar en onderga het, en als het kan, geniet ervan.
          werkt. Een moeilijk stuk zou indruk maken. Hoe gecompliceerd dit ook zou zijn, het zou over-
          wonnen worden ten koste van alles. Er was zoveel drijfveer, zoveel ijver en zoveel passie…  Toen het stuk klaar was, kwamen er twee reacties. Ik was vergeten een hoornsolo in het werk
                                                                            op te nemen en het gedeelte met de maatwisselingen, was dat wel goed gelukt, was dat zo
          Passion et Tendresse werd volgens hetzelfde stramien opgezet als de Sonate, maar dan   bedoeld? Dat “klonk” namelijk niet. Over het tweede punt maakte ik me geen zorgen. De tijd
          zonder een langzame inleiding. Het begin moest overrompelend zijn. De eerste klap was   zou het leren. Maar wat betreft het eerste schrok ik me een hoedje. Ik was de hoornsolo verge-
          een daalder waard. Ik ging uit van het secunde-interval als materiaal voor het hele werk.   ten. Hoe loste ik dat op?
          Voor de snelle delen werd de kleine secunde als uitgangspunt genomen, voor de langzame   Na enig gepieker kreeg ik een lumineus idee. Ik knipte met een schaar de laatste acht maten
          passages was dat de grote secunde. De motivische verwerking vertoonde gelijkenis met de   van mijn partituur af en plakte een leeg vel muziekpapier aan het blad, waar ik het slot vanaf
          werkwijze in het Concertino en de Sonate. Het hoofdthema bezat een grillige beweging met   had gehaald. Het stuk werd geopereerd. De heftig stuwende beweging van het slotgedeelte
          veel lastige maatwisselingen, terwijl het contrasterende gegeven in een stabiele 2/2 maat   stokte abrupt op de plek,  waar ik er de schaar in had gezet. In de lege ingevoegde maten
          contempleerde. Hier kwam echter ook een ander element om de hoek kijken.  schreef ik voor alle hoorns en alle euphoniums een unisono mordent in een forte fortissimo,
                                                                            dat op een lange toon diminueerde naar piano. Uit deze laatste aangehouden toon kwam de
          Noël Speetjens had gevraagd om twee solo’s in het werk, één voor trompet, die gespeeld zou   solohoorn tevoorschijn met een mijmerende reminiscentie aan het thema voor broer Marc. Ook
          worden door zijn zoon Marc, en één voor zijn zoon Richard, die hoorn speelde. Zo kwam er in   Richard Speetjens had zijn solo. Hij kreeg zelfs het laatste woord. Na de ingreep werd het stuk
          het langzame middendeel volgens het Sonaterecept een trompetsolo, gebaseerd op het idee   besloten met de er afgeknipte maten. Even hechten en klaar was de kees.
          van de grote secunde. Velen hoorden daarin een gelijkenis met het thema van het midden-
          deel uit het Concierto de Aranjuez van de blinde componist Joaquin Rodrigo (1901 tot 1999).   Na enige weken bleek ook het probleem van de passages met de vele maatwisselingen te zijn
          Toch heb ik bij het schrijven geen moment een associatie met dit prachtige muziekwerk   opgelost. Het was eigenlijk alleen maar even wennen voor ze. In eerste instantie hadden ze het
          gehad. De ‘herkenning’ door het publiek stoelde vooral op de mordent waarmee mijn thema   meer gezien als een slagtechniekoefening voor de dirigent en een teloefening voor de muzikan-
          opent. De ontspannen, volledig tot rust gekomen beweging creëert de bedding waarin een   ten. Maar na een paar weken begon het toch muziek te worden.
          aan het gitaarconcert verwante sfeer wordt opgeroepen en deed dus de rest. Had ik de mor-
          dent op heroïsche wijze gebruikt, zoals Bach in zijn beroemde Toccata et Fuga, dan had men   De officiële première in het MECC te Maastricht was succesvol. Een eerste prijs met lof van de
          waarschijnlijk een daaraan gerelateerde beleving gehad.           jury en een startbewijs voor de landskampioenschappen van 1991 vormden de beloning voor
                                                                            de muzikale prestatie. Een paar maanden later prolongeerde St. Caecilia haar landstitel in de
          Toen Jan Cober enige jaren later de harmonieversie van dit werk met het Nationaal Jeugd   Nobelaer te Etten-Leur.
          Harmonie Orkest speelde in de arena van Valencia, stoof het publiek midden in de uitvoe-
          ring overeind met een daverend applaus. Beschouwde men de ‘verwijzing’ naar Rodrigo’s   Rob Goorhuis






                                            Vacaturebank KNMO Klankwijzer


                           Ben je op zoek naar een nieuwe dirigent, instructeur, docent of trainster?

                      Op de website www.klankwijzer.nl is voor vacatures een aparte rubriek ingericht.

                     Een overzicht van de meest recente vacatures voor dirigenten, instructeurs en docenten


          •  Kon. Oude Harmonie Eijsden                                      •  Harmonie Sint Cecilia - Susteren

             jeugdorkest                                                     •  Drum- en showband Con Brio


          •  Muziekvereniging De Woldklank                                     Alphen aan den Rijn
             Steenwijkerwold                                                   leerlingenorkest



          •  ZomerOrkest Nederland voorzitter                                •  Stroomdalkapel Vries
                                                                               trombonisten en slagwerker
          •  Muziekvereniging Crescendo

             Zuid-Beijerland




          KLIK HIER voor de                                                                                      KLIK HIER voor opgave
          volledige                                                                                                       van vacature-
          vacatureteksten                                                                                                  advertenties
   14   15   16   17   18   19   20   21   22