Page 7 - Krant week 37
P. 7
7
Componiste Eva Beunk met de hoornisten uit Op Wacht.
Hoornisten in bijzondere setting
In de serie Concert van de Week richt KNMO Klankwijzer de schijnwerper op concerten, presentaties en manifestaties met een
opvallende artistieke invulling of een bijzondere aanleiding. In deze editie aandacht voor het project Op Wacht, een opera
voor 33 hoorns, drie zangers en een fort.
leiding compositie aan ArtEZ Hoge- worden afgewisseld met verplaat- kraakt. De krakers begonnen de veste
school voor de kunsten Arnhem en singsscènes. In de eerste en laatste met beperkte middelen te restaureren
Tekst: Onze redactie studeert sinds 2017 compositie aan scène spelen alle hoornisten samen. en gaven elke week gratis rondleidin-
Foto: Rob Herstel het Koninklijk Conservatorium in In de rest van de scènes spelen steeds gen voor belangstellenden. Na een
Den Haag. Zij wil met haar muziek kleinere groepen hoornisten. Niet alle tijdje wilde de gemeente de krakers
oe komt een mens erbij om grenzen verleggen, mensen verbin- muziek is in detail uitgeschreven. In echter weghebben. Er waren plannen
een opera te schrijven voor den en emoties losmaken. De opera veel van de scènes hebben de hoor- om er een hotel van te maken. Na
H33 hoornisten en 3 voca- met de titel Op Wacht, op een libretto nisten vrijheid om met aangegeven een lange juridische strijd moest in
listen? “Tja”, zegt componiste Eva van Rob Hoekstra, vertelt de geschie- motieven te improviseren.” 2006 de mobiele eenheid eraan te
Beunk. “Het idee komt eigenlijk van denis van het fort en wordt binnen in pas komen om het fort te ontruimen.
mijn vader. Hij had een beeld voor het historische gebouw gespeeld. Bij- Geschiedenis Krakers uit het hele land streden
ogen waarbij een heleboel hoornisten zonder is dat het 100-koppige publiek Op Wacht vertelt het verhaal van fort mee om het fort te verdedigen. Maar
in forten van de nieuwe Hollandse met de voorstelling meebeweegt door Pannerden, een plek waar mensen uiteindelijk werd het ontruimd. Twee
Waterlinie speelden. Hij vroeg mij de verschillende ruimten van het fort. heel veel en lang hebben ‘gewacht’. weken later stonden de krakers weer
of ik hier een stuk voor zou kunnen “Gedurende anderhalf uur verplaatst Soldaten wachtten op een oorlog op de stoep. Ze hebben er nog twee
schrijven. Daarop ben ik onderzoek de voorstelling zich vanuit de kelder die niet kwam. Krakers wachtten op jaar gewoond totdat ze in overleg met
gaan doen naar het fort dat het naar boven op het dak”, legt produ- een ontruiming die uiteindelijk wel de gemeente vrijwillig weggingen.
dichtst bij mijn ouderlijk huis ligt. cent en dirigent Dick Hesselink uit. kwam. De personages in de opera Nu is het fort gerestaureerd en is het
Dat is Fort Pannerden in Doornen- “Voor de luisteraars wordt het een worden door drie zangers vertolkt: een museum. Eva: “Op Wacht gaat
burg, gemeente Lingewaard, daar akoestische belevenis. Er zijn scènes De Macht door bas Yonathan van den over wachten. Door soldaten voor
waar de Rijn ons land binnenkomt. Ik waarin je haast letterlijk gevangen zit Brink, de Soldaat door tenor Guido het geval er oorlog zou komen, maar
vond het verhaal van het fort erg inte- in het geluid. Het stuk eindigt in een Groenland en de Kraker door mez- ook door de krakers die in spanning
ressant en kwam zo op het idee om er letterlijke bevrijding op het dak van zosopraan Desirée Verlaan. In 2019 wachtten op de ontruiming. Er zijn
een opera van te maken. En daarvoor het fort met uitzicht over de omrin- is het 150 jaar geleden dat de bouw vijf rollen: de Macht, de Soldaat en de
heb je dus ook zangers nodig.” gende wateren. Deze vrijheid krijgt van Fort Pannerden begon. De ves- Kraker worden vertolkt door de zan-
vorm door een grote rol te geven aan ting kent een bewogen geschiedenis. gers. De Vrijheid door jazz-hoornist
Symbolisch de improvisatietalenten van hoor- Meteen toen de bouw voltooid was Morris Kliphuis en de hoofdrol door
Ook het getal 33 komt niet zomaar nist Morris Kliphuis. Een bijzondere (in 1871) kwam men erachter dat het Fort Pannerden zelf. Het hele script
uit de lucht vallen. Eva: “Het getal 33 voorstelling en een must voor iedere fort al niet meer bestand was tegen en alle muziek zijn aangepast op de
is symbolisch. Ik wilde veel hoornis- voorstander van vernieuwing binnen de nieuw uitgevonden wapens en ruimtes en de akoestiek van het fort.”
ten, maar het mochten er ook weer de blaasmuziek.” moest het weer aangepast worden. In
niet te veel zijn want daarvoor zijn de de Eerste Wereldoorlog waren er vier
ruimtes in het fort te klein. De opera Improviseren jaar lang militairen, maar is er nooit
wordt uitgevoerd tijdens het 3 Oever Het oorspronkelijke plan om 33 een schot gelost. Nederland bleef
Festival, dus daar vond ik het num- hoornisten bij elkaar te trommelen immers neutraal. In het interbellum
mer 33 mooi bij passen. De hoorn is net niet gelukt. Voor het uitzon- werden de meeste wapens naar ande-
past met zijn militaire traditie goed derlijke project hebben zich dertig re plekken vervoerd, zodat de solda-
bij het fort. De klank lijkt ervoor hoornisten uit zeven provincies op- ten zich bij de volgende wereldoorlog Op Wacht maakt deel uit van de concertserie
gemaakt. Het warme geluid komt gegeven. Niet alleen muzikanten van al na één dag moesten overgeven aan HRFSTWND. De voorstellingen zijn op 21 en
prachtig tot zijn recht in de akoestiek harmonieën en fanfares, maar ook de oprukkende Duitsers. Na de Twee- 22 september om 12.00 uur, 14.30 uur en
van het gebouw.” een aantal professionals en leden van de Wereldoorlog stond het fort lang 19.00 uur. Op vrijdag 20 september is er een
studentenorkesten. Eva vult aan: “De leeg. Kinderen speelden er, wat helaas preview bij de opening van het 3 Oever Fes-
Vernieuwing opera maakt een reis door het fort. ook een keer tot een dodelijk ongeluk tival. Informatie: https://www.opwacht.nl.
Eva Beunk (1999) volgde de voorop- Statische delen met zang en hoorn leidde. In 2000 werd het fort ge-