Conclusie uit concourspolls: Rare jongens, die muzikanten!

We begonnen met de vraag of niet-deelname aan concertconcoursen een kwestie is van niet willen of niet kunnen? Van de bijna 300 deelnemers aan deze enquête gaf 65 procent aan (vrijwel) nooit op concours te gaan omdat de leden er geen interesse/zin in hebben, er andere uitdagingen interessanter/leuker zijn, maar vooral ook vanwege een afkeer tegen concoursen en het hele circus er omheen. Met name de inzet van leenkrachten stuit velen tegen de borst. Ook de wijze van beoordeling wordt als negatief ervaren.

In de volgende enquêtevraag wilden we weten of toetsing van het muzikale peil zinvol geacht wordt. Maar liefst 76 procent (van de 593 deelnemers) antwoordde met een absoluut ‘ja’. Voorzichtige conclusie na deze twee polls: muziekverenigingen vinden kwaliteitsontwikkeling belangrijk, willen hun muzikale niveau ook wel laten beoordelen, maar niet in de vorm en opzet zoals die op dit moment bestaat.

De volgende pollvraag: ‘Hoe zie jij een concours? Als een wedstrijd waarbij het gaat om punten en prijzen of als een toetsingsmoment om te kijken waar je als vereniging staat?’ Maar liefst 78 procent van de 534 respondenten koos voor ‘toetsingsmoment’. Min of meer een bevestiging van de antwoorden op de eerste vragen, zou je zeggen. Toetsing van het muzikale niveau staat in de amateurmuzieksector voorop, maar niet in competitieverband. Na drie polls lijkt zich zowaar een richting af te tekenen.

Maar toch. De twijfel slaat toe. Geven al die antwoorden wel de algemene opinie weer? Want als we kwaliteitsmeting (en dus niet het wedstrijdelement) voorop stellen, waarom worden dan alleen al in het weekeinde van 23 en 24 november de concoursuitslagen op de mediakanalen van Klankwijzer 15.000 (!) keer bekeken? En als er zo’n groot belang wordt gehecht aan toetsing van het muzikale peil, terwijl punten en prijzen er niet toe doen, waarom wordt er dan niet veel vaker gekozen voor de mogelijkheid om als festivaldeelnemer voor een concours in te schrijven? Orkesten die onder deze noemer aan een concertconcours meedoen, ontvangen alleen een positief-kritisch juryverslag zonder bijbehorende puntenlijst. Geen stress, geen hectiek, puur spelen met en voor je eigen club. Het reglement kent deze optie al vele jaren. Toch wordt er slechts sporadische gebruik van gemaakt. Is dit omdat deze mogelijkheid bij veel verenigingen niet bekend is? Of is het misschien toch omdat de verleiding van een beloning in de vorm van punten en prijzen maar moeilijk te weerstaan is?

Nog een stapje verder. Onze volgende keuzevraag luidde: ‘Veel mensen storen zich aan het inhuren van muzikanten om het concoursresultaat kunstmatig op te drijven. Een pasjessysteem dat erin voorziet dat muzikanten lid kunnen zijn van maximaal twee verenigingen zou dit verschijnsel kunnen inperken.’ We weten allemaal hoe het werkt. Een handige secretaris kan met wat kunstgrepen de mazen in het reglement makkelijk omzeilen en een ledenlijst produceren met net zoveel papieren leden als nodig worden geacht om te kunnen vlammen op het concourspodium. In het voetbal is het onmogelijk om voor de kampioenswedstrijd van de F-jes even vlug een paar talentvolle spelertjes van de bevriende club in te vliegen. In de muziekwereld is dat geen enkel probleem. Een doorn in het oog van veel muzikanten en - zo bleek uit onze eerste poll - een reden temeer voor verenigingen om als concoursdeelnemer af te haken. Met de huidige technieken is het een fluitje van een cent om een waterdicht systeem op te tuigen om het verschijnsel van de muzikale hulpkrachten in de kiem te smoren. Maar oei, dat blijkt zoiets als vloeken in de kerk. Van de 883 deelnemers vinkte een overgrote meerderheid van 76 procent (673 stemmen) resoluut het vakje ‘Nee, dat is geen goed idee’ aan.

Tot slot een gewetensvraag. ‘Zou je aan een regulier concertconcours meedoen als er geen punten en prijzen werden toegekend, maar de jury alleen een rapport met tips en tops zou opmaken?’ Terwijl op vorige vragen nog drie kwart van de respondenten aangaf kwaliteitstoetsing boven het wedstrijdelement te stellen, blijkt nu toch dat meer dan de helft (van de 590 deelnemers) in een concertconcours zonder die dekselse punten en prijzen te weinig uitdaging ziet. Daarmee komt de aap uiteindelijk toch uit de mouw. Rare jongens, die muzikanten!

Frank Vergoossen
Redactie KNMO Klankwijzer

Laat je reactie achter op Facebook.

Noot van de redactie
Voor de goede orde: de polls op de Facebookpagina van Klankwijzer waren niet voor beleidsdoeleinden opgestart. Het was een onafhankelijk initiatief van de redactie van het nieuws- en informatieplatform KNMO Klankwijzer om de betrokkenheid binnen de sector te vergroten.

Foto: Kees Staps

KNMO Klankwijzer is het NU.nl van de instrumentale amateurmuziek. Schrijf je hieronder (oranje balk) in voor de gratis nieuwsbrief en je ontvangt ook de digitale nieuwskrant automatisch in je mailbox. Of like: https://www.facebook.com/klankwijzer