Jury ONFK: 'Fanfares hebben corona goed doorstaan'

Jury ONFK: 'Fanfares hebben corona goed doorstaan'

De Open Nederlandse Fanfare Kampioenschappen (ONFK) stonden vooral in het teken van de ontmoeting. Maar er werd natuurlijk ook gespeeld om de knikkers. De juryleden Jan de Haan en Siemen Hoekstra houden de muzikale prestaties tegen het licht. Hun conclusie: corona heeft er wat ledentallen betreft misschien hier en daar wel ingehakt, maar in kwalitatief opzicht valt de schade op het eerste gezicht reuze mee.

Laten we maar meteen met het hoogtepunt van het weekend beginnen. Dat was voor beide juryleden het optreden van het jeugdorkest van Concordia Oldebroek. Siemen Hoekstra zat in de jury toen het jeugdige gezelschap op vrijdagavond het podium betrad in de vierde divisie. “Doordat er deze keer niet vanachter een doek werd gejureerd, kon je zien welk orkest er op het podium zat. Maar als we vanuit de box hadden beoordeeld en achteraf gezien hadden dat het hierbij om een jeugdorkest ging, zouden we echt verrast zijn geweest”, zegt hij. Bij het voor dit jaar gekozen juryformat werden geen punten maar alleen klasseringen bekendgemaakt. Maar ook zonder dit in cijfers uit te drukken, stak het orkest van dirigent Hendry van Loo er met kop en schouders bovenuit. Hoekstra: “Concordia klonk als een volwassen vierde divisieorkest. Dirigent Hendry van Loo liet het orkest mooie muzikale lijnen maken met veel beweging en agogiek. Het was zonder meer het orkest dat het stevigst en meest volwassen klonk.”

Emoties
Hoekstra heeft net als vele andere aanwezigen genoten van het eerste ONFK sinds 2019. “Er gingen verschillende emoties door me heen. Aan de ene kant lijkt zo’n wedstrijd de normaalste zaak van de wereld, maar aan de andere kant besef je ook dat het al twee jaar niet meer kon. Daarom was het bijzonder dat zoveel orkesten het aandurfden om weer op het podium te gaan zitten.” De deelnemers in de vijfde divisie speelden Cardigan Bay van Jacob de Haan. Voor de vierde divisie was Centenary 2019 van Jan de Haan verplicht gesteld. Hoekstra: “Twee passende werken voor dat moment. Mooie en toegankelijke composities om te spelen en naar te luisteren. De orkesten deden het best wel goed. Van eventuele negatieve gevolgen van corona was geen sprake. Ze konden de stukken goed aan. Van lagere divisies mag je niet verwachten dat alles helemaal zuiver is, maar geen enkel orkest ging onderuit of speelde onder de maat. Dat is een mooie constatering.”

Plezierig
De organisatie had voor dit jaar gekozen voor een andere beoordelingssystematiek. Niet drie personen in een box, maar vijf juryleden verspreid in de zaal, zetten onafhankelijk van elkaar hun bevindingen op papier. De hoogste en laagste beoordeling viel af. Op basis van de gemiddelde score van de overige drie juryleden werd de klassering opgemaakt, waarbij het behaalde aantal punten niet bekend werd gemaakt. Een systeem waar Hoekstra zich prettig bij voelde. “Als ik in een jury zit, heb ik niet per se de behoefte om te horen wat de ander ervan vindt. Je hoort wat je hoort en ziet wat je ziet en daar schrijf je je bevindingen van op. Ik vond het dus wel plezierig om zo in mijn eentje mijn ding te kunnen doen. Op het moment dat de uitslag kwam, wisten we ook als juryleden niet hoe die zou uitpakken.”

Sociale aspect
Ook voor Jan de Haan voelde het weerzien met orkesten en muzikanten als een bevrijding. “Al op vrijdagavond, toen ik de uitvoeringen van mijn werk Centenary 2019 beluisterde, merkte je dat iedereen er weer zin in had na de lockdowns. Voor beide dagen geldt dat er meer toehoorders waren dan op vorige edities. Wie je ook sprak, iedereen was blij om weer een dergelijk blaasevent mee te maken. Niet alleen vanwege de muziek, maar zeker ook vanwege het sociale aspect.”
De Haan jureerde op de tweede dag de eerste, tweede en derde divisie. De zeven deelnemers in de derde divisie hadden hun handen vol aan The Red Stone van Bert Appermont. “Dit werk bleek voor sommige orkesten een hele opgave, maar over het geheel genomen werd er goed gemusiceerd.” In de tweede divisie was Constantia Menaam de enige kandidaat. De vertolking van Tabula rasa van Jan Bosveld ging dirigent Paul van Gils en zijn muzikanten prima af. “Het orkest presteerde lofwaardig”, aldus De Haan. De orkesten in de eerste divisie hadden aan LEI van Rob Goorhuis een zware kluif. Het jurylid hoorde vier totaal verschillende interpretaties van het werk voorbijkomen. Voor de jury was het wikken en wegen. Uiteindelijk bleken de vijf juryleden, onafhankelijk van elkaar, aardig eensgezind en kozen ze voor EMM uit het Friese Oudega. De Haan: “Het was echt lastig kiezen want ook Concordia Meterik zette een puike uitvoering neer. Na wat wikken en wegen heeft voor mij persoonlijk de prachtige, goed uitgebalanceerde en kleurrijke fanfareklank van EMM de doorslag gegeven.”

Experiment
Ook Jan de Haan constateert dat de orkesten de COVID-periode zonder al te grote problemen hebben doorstaan. Wat hem betreft tekende Concordia Oldebroek voor het hoogtepunt van het weekend. “Een hartverwarmende uitvoering van mijn compositie Centenary 2019 waarmee ze alle ‘volwassen’ fanfares de baas waren.”
Over het experiment met het jurysysteem, zegt De Haan: “Dit is voor Nederland misschien nieuw, maar in het buitenland wordt het wel vaker gehanteerd. Eerlijk gezegd maakt het mij niet zo vreselijk veel uit. Je doet je werk niet anders dan wanneer je bij elkaar zit. Het enige verschil is dat je niet hoeft te overleggen om tot consensus te komen. In de nabespreking bleek dat er qua uitslag heel weinig verschil was tussen de vijf juryleden. De organisatie zal op grond van alle cijfermateriaal waarover ze beschikt moeten beslissen hoe ze verder wil. Op topconcoursen met één verplicht werk, zoals de NBK, EBK en WMC, ben ik een groot voorstander van een juryteam van drie in een box. Maar op een ONFK zou ook best open gejureerd kunnen worden met een jury die gewoon met elkaar kan overleggen.”

Tip: meer aandacht voor fanfareklank
Zowel dirigenten als orkesten hadden tijdens het ONFK allemaal hun sterke en minder sterke punten in hun uitvoering. Toch heeft jurylid Jan de Haan een algemene tip voor de dirigenten. “Besteed veel aandacht aan de zo bijzondere klank en klankverhouding van het fanfareorkest. Ik heb weer veel orkesten beluisterd waarbij de trompetsectie veel te dominant is. Ook de sopraansaxofoon kleurt vaak te weinig met de rest van het orkest.”

Uitslagen ONFK 2022
De organisatie maakte alleen de prijswinnaars bekend. De klassering van de overige deelnemers werd niet bekendgemaakt.
Eerste divisie: 1. Fanfare Eendracht Maakt Macht - Oudega (Súdwest Fryslân); 2. Muziekvereniging Concordia Meterik.
Tweede divisie: 1. Fanfare Constantia 1895 Menaam.
Derde divisie: 1. Fanfare De Bazuin, Augustinusga; 2. Prins Hendrik Scheemda; 3. In Corpore Wagenborgen.
Vierde divisie: 1. Jeugdorkest CMV Concordia Oldebroek; 2. CMV Nil Sine Labore; 3. CMV Juliana Aduard.
Vijfde divisie: 1. Crescendo Hijum-Finkum; 2. Fanfare Blauwhuis.

Foto: Blijdschap bij EMM Oudega met de winst van tijdens de ONFK 2022.

Tekst: Frank Vergoossen – Foto’s: Warber communicatie

Gepubliceerd: 19 APR 2022 - 12:54
Laatste update: 20 APR 2022 - 20:00