Le Champion de Tir: een schot in de roos

In 1997 kwam er opnieuw een verzoek van St. Caecilia Schimmert om een concourswerk te produceren. De besprekingen hierover vonden plaats tijdens het Wereld Muziek Concours in Kerkrade, waar ik in de jury zat. Het toeval wilde dat hun toenmalige dirigent Geert Jacobs daar met fanfare St. Cecilia Herten deelnam in de eerste divisie. Hun optreden was ’s middags en wij zouden dezelfde dag ’s avonds een onderhoud hebben. De prestatie van deze fanfare viel erg tegen en Geert kwam na de bekendmaking van de uitslag volledig gedesillusioneerd van het podium af. Ik zag op tegen onze ontmoeting van enige uren later. Toen ik het gemeenschapshuis van Schimmert binnenkwam hing, daar een gespannen sfeer. Dirigent en jurylid hadden nu eenmaal net een vervelende confrontatie achter de rug. Ik bewonder Geert om zijn correcte en zuivere instelling. Hij heeft het juryoordeel gerespecteerd en als een professional met mij en het bestuur overlegd over de inhoud van de opdracht aan Schimmert.

Mede door het succes van Hulsbergs The Innocent Condemned kwamen we op het idee om er een programmatisch stuk van te maken. Het onderwerp werd het schuttersfeest, een typisch Limburgse aangelegenheid. Als titel werd al snel Le Champion de Tir gevonden. Het werd een schilderachtig stuk.

In de opening horen we het aanbreken van de dag. Het haantje kraait. Even later luiden de klokken, die de mensen ter kerke roepen voor een plechtige viering ter opening van het feest. Een koraalachtig gegeven met een dalende chromatische melodiek verklankt de alom tegenwoordige “mijnheer pastoor”. Dan klinkt de prachtige gregoriaanse melodie van het Veni Sancte Spiritus. Het geheel speelt zich immers af op tweede Pinksterdag. Na de kerk begeven we ons in een vrolijke optocht, waarin de vogel wordt meegedragen, naar het schietterrein. Er klinkt een gezellige mars. Dan horen we het gebabbel en geroep van de marketentsters. Met hun luide stemmen praten ze druk door elkaar. De optocht gaat verder, langs het huis van de oude schutterskoning. Deze trekt mee en voert zijn charmante gezellin mee, hetgeen uiteraard een gevoelige muzikale wending teweegbrengt. Ook wordt er een passage besteed aan de vendelzwaaiers, die hun sierlijke kunsten vertonen.

Dan begint de wedstrijd. Er wordt lustig op los geschoten. Als het mis is, wordt er gelachen, is het raak, dan komt er applaus. Als de vogel tenslotte is neergehaald is er een nieuwe schutterskoning en wordt er een feest aangericht. Horen we echter aan het eind toch nog niet even de vogel roepen? Dat is het leuke van muziek. Je kunt er allerlei grappen in uithalen. Ook al is de vogel er tot het laatste stuk vanaf geschoten, aan het einde van het werk laat hij nog even een flard van zijn liedje horen.

Het stuk was wederom een schot in de roos. St. Caecilia Schimmert behaalde een eerste prijs met lof der jury en won ook het landskampioenschap in 1999. Hiermee ook rehabiliteerde Geert Jacobs zichzelf na het twijfelachtige optreden tijdens het WMC. Ik zou daarna nog vele malen kunnen genieten van zijn uitstekende muzikale prestaties zowel bij concerten als bij concoursen.

Met de fanfare van Schimmert heb ik altijd een goede band gehouden.

Een paar jaar geleden kwam ik bij toeval Noël Speetjens nog tegen in een bos bij Nunspeet. Hij was het carnavalsweekend ontvlucht, niet wetend dat hij daardoor mij tegen het lijf zou lopen. Ik wilde eens in een andere omgeving wandelen; hij had zomaar iets op de kaart geprikt om een weekend onvindbaar te zijn.

Zo heb ik tijdens een strandwandeling in de buurt van Schoorl eens onverwacht de bijzondere Friese dirigent Bienze IJlstra getroffen. We liepen beiden in zwembroek, niet bepaald de kledij, waarvoor wij gekozen zouden hebben bij een geplande ontmoeting. Maar onze paden kruisten elkaar zomaar, onaangekondigd. Hoe gek het misschien ook moge klinken, maar ik hield aan deze beide ontmoetingen een bijzonder gevoel over. We moesten elkaar nodig weer eens zien. Ze zeggen wel eens dat toeval niet bestaat. Ik denk dat het toeval zou zijn, als toeval wel bestond.

St. Caecilia Schimmert heeft in 2009 voor het eerst deelgenomen aan het Wereld Muziek Concours in de concertdivisie. Het orkest behaalde daar een fraaie tweede plaats achter de fanfare Eensgezindheid Maasbracht, die zich weer vier jaar wereldkampioen mocht noemen. Deze fanfare was namelijk de titelverdediger. Vier jaar eerder wonnen zij deze wedstrijd ook al en wel met onder andere mijn werk La Terre, dat ik voor dit orkest op uitnodiging had geschreven.

Veel Limburgse orkesten boekten succes met mijn werken. Ik ben op menige repetitie geweest om aanwijzingen en uitleg te geven en op menige receptie om het resultaat te vieren. De toppers waren Poème Symphonique, Passion et Tendresse en vooral The Innocent Condemned.

Omdat ik zo vaak naar het zuiden moest reizen, heb ik de minister op een gegeven moment gevraagd of hij de snelverkeersweg langs Eindhoven niet eens op de schop zou kunnen nemen, zodat ik na afloop wat sneller thuis zou zijn. Dat is toen inderdaad gebeurd. Bij nader inzien levert het jammer genoeg maar een paar minuten tijdwinst op en heeft het een slordige 2,3 miljard euro gekost. Dat had voor mij nou ook weer niet gehoeven.

Rob Goorhuis

Rob Goorhuis is al ruim 40 jaar een van de toonaangevende componisten in de wereld van de blaasmuziek. In een eigen idioom schrijft hij werken voor uiteenlopende bezettingen. Zijn vernieuwende impulsen voor de Nederlandse blaasmuziek hebben in hoge mate bijgedragen aan de ontwikkeling van het repertoire. Goorhuis is in binnen- en buitenland een veelgevraagd jurylid bij concoursen van blaasorkesten en koren. Voor zijn verdiensten voor de Nederlandse blaasmuziek ontving hij vele prijzen en onderscheidingen. In 2006 werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Speciaal voor KNMO Klankwijzer onderhoudt hij in de rubriek Muziekmarkt een blog waarin hij vertelt over zijn werk als componist.