Tip jury: “Stem programma beter af op bezetting”

De Muziekbond Gelderland-Flevoland presenteerde op 19 en 26 november in de Hanzehof in Zutphen met respectievelijk acht en zeven deelnemers twee redelijk bezette concoursdagen. Ook de publieke belangstelling was prima. “De Hanzehof is een fantastische locatie voor dit soort evenementen”, blikt jurylid Anno Appelo terug. “Pluspunt is de prachtige akoestiek die zeker in het voordeel werkt van orkesten in de lagere divisies. Er was ook veel publiek dat enthousiast reageerde op de optredens.”

Ook het algemene niveau was volgens Appelo goed te noemen. “Met name in de lagere afdelingen is er hard gewerkt om zo goed mogelijk voor de dag te komen. Het niveau was wel wisselend, maar zeker goed om naar te luisteren. We konden als juryteam niet merken dat de orkesten door corona te lang hebben stilgezeten. Alle deelnemers hebben de draad weer voortvarend opgepakt.” Net als op de andere concoursen konden de dirigenten en een afvaardiging van het bestuur na afloop hun optreden met een van de juryleden bespreken. De meeste verenigingen maakten daar gebruik van, sommige niet. “De tips en tops die we uitgewisseld hebben waren per orkest heel divers”, zegt Appelo. Toch is er volgens het jurylid over de hele linie een rode draad aan te geven. Dat heeft vooral te maken met de keuze van de concourswerken. Appelo: “Hier en daar wordt toch weinig avontuurlijk geprogrammeerd. Ook worden de stukken niet altijd op de orkesten en aanwezige bezetting afgestemd. Vooral in de lagere divisies zou meer vanuit de klank gemusiceerd kunnen worden in plaats van alleen maar uit te gaan van het absolute notenbeeld. We hebben een aantal dirigenten ook geadviseerd om het orkest wat meer los te laten op het podium.” Al met al kijkt Appelo met plezier terug op het tweedaagse concours in Zutphen. “Het hoogtepunt was het optreden van Pieter Aafjes Culemborg. Maar ook Kunst en Vriendschap Maurik leverde een puike prestatie, terwijl Juliana Uddel in de vijfde divisie opviel door het mooie fanfarespel.”

LEF Festival
Het gezamenlijke concours van de Muziekbond Groningen-Drenthe en de Organisatie van Muziekverenigingen in Fryslân op 26 november in Hoogeveen werd gehouden in combinatie met het LEF Festival, een gelegenheid waarop orkesten met een onvolledige bezetting of een onzeker gevoel na de coronaperiode zich konden presenteren. “Een idee dat lof verdient”, vindt jurylid Rob Goorhuis. “Orkesten worden daardoor gestimuleerd om in dit stadium toch het podium op te zoeken. Daar waren zelfs extra beloningen voor beschikbaar in de vorm van een prijs voor de presentatie en een publieksprijs. De vijf LEF-deelnemers deden er alles aan hun optreden tot een succes te maken. Er werd door enkele dirigenten heel creatief omgegaan met de invulling van de bezetting. Er waren zelfs compleet nieuwe arrangementen gemaakt. Het technische niveau was dan weliswaar niet concourswaardig, maar de amusementswaarde compenseerde dat enigszins.”
Muziekvereniging De Woldhoorn Tolbert onder leiding van Hildo Flierman won bij haar deelname aan het LEF Festival met een sterk uitgedunde bezetting de publieksprijs. De presentatieprijs was voor muziekvereniging Prins Bernhard Emst, geleid door Rolf Dekker, die zich met een compleet Italiaans programma en een presentator in de rollen van middeleeuwse arts, maffiabaas en Italiaanse popster, stevig in de kijker speelde. Goorhuis: “Het leverde een verrassende muzikale middag op, waarbij ik overigens moet opmerken dat De Bazuin Tzummarum ook als concoursdeelnemer geen gek figuur zou hebben geslagen.”

Sporen
’s Avonds werd het officiële concours afgewerkt. Volgens Goorhuis voldeden de drie deelnemers zonder meer aan het verlangde niveau. Positieve uitschieter was brassband Advendo uit Burum onder leiding van Stefan de Groot, die met 90,5 punten lof en promotie scoorde. Op de vraag in hoeverre de coronacrisis haar sporen heeft nagelaten op de muzieksector zegt Goorhuis: “Het is moeilijk conclusies te verbinden aan de prestaties tijdens deze dag. De bezettingen van de deelnemers aan het LEF Festival wezen in een onzekere richting. Veel wezenlijke instrumenten ontbraken, terwijl deze orkesten toch het lef hadden om te komen. De vraag rijst hoeveel orkesten niet komen en hun wonden likken na een zware periode. Of er niet meer zijn. De concoursresultaten zijn in dit geval niet maatgevend.” Goorhuis stelt voor om de verenigingen met aangepast repertoire door deze onzekere tijd te slepen. “Ik pleit voor een actie waarin componisten op maat werken schrijven voor de bezetting waarmee orkesten na de coronatijd zijn blijven zitten. En dat natuurlijk voor een zeer klein prijsje. Op die manier kunnen ze in wat hopelijk een overgangsperiode is toch zinvol repeteren. We moeten de orkesten de helpende hand bieden!”

Verfrissend
Het concertconcours van de Brabantse Bond van Muziekverenigingen bracht vier orkesten op het podium van theater De Schalm in Veldhoven. “Een prachtige en inspirerende dag met vier goede orkesten in een heel geschikte accommodatie met een uitstekende organisatie en een enthousiast meelevend publiek”, maakt jurylid Danny Oosterman de balans op. “De presentatie van de orkesten was verfrissend, het gespeelde repertoire was uitstekend en soms heel gedurfd.” Het niveau was volgens Oosterman goed tot heel goed. “De orkesten zaten met zelfvertrouwen op het podium en hebben blijkbaar de corona-ellende achter zich gelaten. Andere orkesten voelen zich kennelijk nog niet topfit, want het aantal deelnemers was toch enigszins teleurstellend.” Toch heeft Oosterman ook enkele muzikaal inhoudelijke opmerkingen: “De orkesten speelden in zijn algemeenheid met bravoure en hadden veel techniek in huis. Het gekozen repertoire was uitstekend maar toch wat eenzijdig. Verfijning in de nuancering en het samenspel in de ingetogen passages zouden meer aandacht mogen krijgen. Intonatie, klankbalans en speelmanieren zijn absoluut voor verbetering vatbaar.”
Fanfareorkest Emergo Castricum onder leiding van Erik van de Kolk presenteerde met muziek van Stephen Melillo en Jan Van der Roost en met name met het werk Concert no. 10 voor fanfare, percussie en ondes-Martenot (een van de oudste elektronische muziekinstrumenten) van componist Ludovic Neurohr een opvallend programma. Oosterman: “Het orkest gaf zichzelf met dit repertoire een enorme uitdaging en bezorgde zowel publiek als jury een bijzondere verrassing.”
Net als meerdere juryleden de afgelopen weken geeft ook Danny Oosterman de deelnemers het advies om bij de keuze van het programma een zorgvuldigere analyse te maken van de kwaliteiten van het orkest. “De tip is om voor concoursen het repertoire meer af te stemmen op de sterke secties en solisten. Dan kun je op andere concerten de wat zwakkere secties/solisten de kans bieden om zich te ontwikkelen.”

Tekst: Frank Vergoossen - Foto: Kees Staps 

Uitslag concertconcours Zutphen
Zaterdag 19 november:
EERSTE DIVISIE: fanfare: Excelsior Westenholte, 80,17 pnt, 1e prijs; harmonie: Philharmonie Gelre Arnhem, 85,00 pnt, 1e prijs; Jubal Varsseveld, 85,58 pnt, 1e prijs.
TWEEDE DIVISIE: harmonie: Kunst en Vriendschap Maurik, 87,83 pnt, 1e prijs met promotie.
DERDE DIVISIE: harmonie: Crescendo Gramsbergen/Kunst na Arbeid Hardenberg, 77,33 pnt, 2e prijs; Crescendo Beegden, 87,08 pnt, 1e prijs met promotie.
VIERDE DIVISIE: harmonie: Jeugdorkest Prinses Juliana Klaaswaal, 82,17 pnt, 1e prijs.
INTRODUCTIEDIVISIE: fanfare: Ons Genoegen Terwolde, advies: 4e divisie.

Zaterdag 26 november:
EERSTE DIVISIE: fanfare: Euphonia Wilsum, 86,42 pnt, 1e prijs; harmonie: Pieter Aafjes Culemborg, 91,58 pnt, 1e prijs met lof.
TWEEDE DIVISIE: harmonie: Ons Genoegen Renswoude, 80,00 pnt, 1e prijs; fanfare: Soli Deo Gloria Heerde, 83,75 pnt, 1e prijs.
DERDE DIVISIE: harmonie: Crescendo Hengelo Gld, 80,33 pnt, 1e prijs; Sint Martinus Oud-Zevenaar, 82,75, 1e prijs.
VIJFDE DIVISIE: fanfare: Juliana Uddel: 85,67 pnt, 1e prijs met promotie.

Uitslag concertconcours Hoogeveen
DERDE DIVISIE: brassband: Hosannah Leeuwarden, 82,83 pnt, 1e prijs; fanfare: Prins Hendrik Scheemda, 82,67 pnt, 1e prijs.
VIERDE DIVISIE: brassband: Advendo Burum, 90,5 pnt, 1e prijs met promotie en lof.
BESTE INSPEELWERK: Advendo Burum.
LEF FESTIVAL: Winnaar lefbokaal: MV De Woldhoorn Tolbert; presentatiebokaal: MV Prins Bernard Emst; solistenprijs: saxofonist CMV De Bazuin Tzummarum.

Uitslag concertconcours Veldhoven
EERSTE DIVISIE: fanfare: Emergo Castricum, 89,06 pnt, 1e prijs.
TWEEDE DIVISIE: fanfare: Wilhelmina Hoogeloon, 86,17 pnt, 1e prijs met promotie.
DERDE DIVISIE: harmonie: Boxtel’s Harmonie, 82,08 pnt, 1e prijs.