St. Michaël ontsluiert muzikale mystiek

In de successerie Concert van de Week richt KNMO Klankwijzer de schijnwerper op concerten, presentaties en manifestaties met een opvallende artistieke invulling of een bijzondere aanleiding. In deze aflevering zoomen we in op het themaconcert Mystiek door Harmonie St. Michaël van Thorn op zaterdag 9 november in Studio 5 van het Muziekcentrum van de Omroep in Hilversum.

FOTO: HARMONIE ST. MICHAËL VAN THORN/FACEBOOK ERIK SOMERS

Zoals altijd legt St. Michaël ook dit keer weer een bijzonder programma op de lessenaars. Voor de pauze presenteert het Thorner orkest de wereldpremière van Trois Poèmes Païens voor orkest en bariton van de Zwitserse componist Frank Martin. Een werk met een verhaal. Frank Martin (1890-1974) staat bekend om zijn verfijnde en innovatieve benadering van muziek. Hij werd geboren in Genève maar verhuisde na de oorlog naar Nederland waar hij tot zijn overlijden woonde in Naarden. Ter gelegenheid van zijn 50e sterfjaar vroeg de Frank Martin Stichting aan Erik Somers om een van zijn werken te arrangeren voor blaasorkest. Dit initiatief heeft als doel het werk van Martin, een van de belangrijkste Zwitserse componisten van de 20e eeuw, binnen de blaasmuziek bekendheid te geven.

PARTITUUR
Somers’ oog viel op een vroeg werk uit 1910. De componist was toen pas 20 jaar: Trois Poèmes Païens (Drie Heidense Gedichten). Een werk voor groot orkest en baritonsolist. Somers: “Uit het originele manuscript bleek al snel dat de jonge componist in de ban was van de grote laatromantische werken. Hij maakte een grootse partituur voor groot orkest met piano en harp en baritonsolist. De teksten die hij gebruikte zijn drie heidense gedichten van de Franse dichter Leconte de Lisle. De focus ligt op oude, pre-christelijke religies en mythologieën. Dit werk illustreert Martin’s vermogen om met muziek diepgaande emotionele en intellectuele ideeën over te brengen.”

AANWINST
Volgens Somers is de vernieuwde partituur voor blaasorkest zeker een aanwinst voor het repertoire voor harmonieorkest en zangsolist. “Ik heb mijn arrangement vanuit het manuscript gemaakt met een paar aanpassingen vanwege balans en instrumentatie. Met verwondering heb ik gekeken naar Martin’s vermogen om met muziek diepgaande emotionele, intellectuele ideeën over te brengen. Het werk is een belangrijk voorbeeld van zijn innovatieve benadering van vocale en orkestrale muziek vol van lyrische schoonheid en technische virtuositeit. Het vraagt om een zeer genuanceerde benadering van het harmonieorkest met vele solistische passages in fagot, fluit, (alt)hobo en (bas)klarinet. De zeer verfijnde instrumentatie moet ervoor waken dat de solist ruimte krijgt en houdt. Kortom een heel mooie uitdaging.” De solist bij de wereldpremière in Hilversum is bariton Raoul Steffani, winnaar van de Nederlandse Muziekprijs.

PROJECT
Het thema Mystiek krijgt na de pauze een vervolg met het mystieke en dreigende It comes from afar van Martijn Padding. Dit werk maakt deel uit van een bijzonder project dat harmonie St. Michaël van Thorn heeft opgezet om componisten uit de symfonische wereld te stimuleren werken te schrijven voor harmonieorkest. Het initiatief is bedoeld om de kloof tussen de symfonische wereld en de blaasmuziek te overbruggen en om hedendaagse componisten een platform te bieden voor hun muziek.

MACHINE
Bij een bezoek aan een concert van St. Michaël raakte Padding onder de indruk van de enorme omvang van het orkest. “Een kolossale machine openbaart zich plotseling aan je”, omschrijft hij zijn kennismaking met de harmonie. “En daarbinnen ook hoeveelheden instrumenten waarvoor ik als symfonisch componist nog niet eerder heb geschreven. Zoals meerdere tuba’s, tweeëntwintig klarinetten, zes euphoniums, kortom een uitdaging!”

KOMEET
Het beeld van dat kolossale orkest deed hem denken aan een verhaal dat zijn grootvader hem als kind vertelde over het passeren van de komeet Halley aan de aarde in 1911. De angst van een groot blok steen dat de aarde bedreigde bracht destijds enorme angst teweeg onder de bevolking. Mensen verloren hun fortuin in slechts een paar dagen omdat ze bang waren voor het einde van het leven. Het verhaal vormde de inspiratiebron voor zijn eveneens mystieke en tegelijkertijd ook dreigende It comes from afar.

CONTRASTEN
De structuur van het werk is eendelig met sterke contrasten en afwisselingen tussen tuttipassages en zeer uitgedunde momenten. Een langzame, oplopende beweging is door het hele werk te horen, zowel in de harmonie als in de meer melodische passages. Naarmate het werk vordert, schieten razendsnelle schichten vaker en langer door de muziek heen en komen ze als het ware steeds dichterbij. In eerste instantie alleen in piano en percussie, maar later ook samen met de houtblazers. Met dit themaconcert laat St. Michaël niet alleen de veelzijdigheid van blaasmuziek horen, maar brengt het ook muzikale diepgang waarin mystiek en vernieuwing samenkomen.

 Praktisch
Concert Mystiek door Harmonieorkest St. Michaël van Thorn o.l.v  Ivan Meylemans m.m.v. Raoul Steffani, bariton | zaterdag 9 november, 20.30 uur | Studio 5, Muziekcentrum van de Omroep (MCO) Hilversum | Kaarten: klik HIER.

Foto: Erik Somers arrangeerde het werk van Frank Martin.

Wil je jouw concert of activiteit ook promoten met een redactioneel artikel in het eMagazine en de overige mediakanalen van Klankwijzer? Kijk voor de mogelijkheden op https://bit.ly/KWopties. 

 

Gepubliceerd: 07 nov 2024 - 09:02
Laatste update: 07 nov 2024 - 11:20