“We moeten de aantrekkingskracht op de ouders verhogen”

In de rubriek De Dirigent brengt Klankwijzer een portret van een dirigent of instructeur uit de amateurmuziek. Voor deze aflevering nodigde de redactie dirigent Thom Roosen uit om zijn licht te laten schijnen over de hedendaagse blaasmuziek.

SAMENSTELLING: REDACTIE KLANKWIJZER – FOTO’S: ERIC VAN LANGEN

Wie is Thom Roosen?
Ik zou mezelf omschrijven als een echt verenigingsmens. Naast het dirigeren ben ik nog altijd actief lid van de harmonie en vrijwel altijd aanwezig. Ik ben druk in de weer met allerlei commissies en heb zelfs enkele jaren in het bestuur van het vakantieorkest Ad Hoc gezeten. Als dirigent vind ik het geweldig om thuis te zijn in verschillende muziekstijlen, en dat zie je ook terug in mijn smaak. Ik geniet van een Tsjaikovski-symfonie, maar speel net zo graag in een bigband of dirigeer een K3-liedje bij het Zomerorkest Nederland.

Hobby’s buiten de muziek?
Ik kook graag en geniet ervan om een echt goed restaurant te bezoeken. Daarnaast hou ik van wijn proeven en verzamelen; een sommeliercursus staat nog op mijn verlanglijstje.

Wat betekent muziek in je leven?
In zekere zin ís het mijn leven geworden. Ik ben er dag en nacht mee bezig. Wat begon als ontspanning, bleek uiteindelijk iets te zijn waar ik goed in was. Nu heb ik het mooiste beroep ter wereld: het is altijd anders en nooit saai. Bovendien ben je continu onder de mensen.

Hoe ben je in de muziekwereld terechtgekomen?
Zoals bij veel muzikanten gebeurde dat onder lichte druk van mijn ouders. In eerste instantie wilde ik na het behalen van mijn A-examen stoppen, maar een uitje met het jeugdorkest naar Bobbejaanland trok me over de streep om nog een jaartje door te gaan. Dat was het moment waarop ik muziek maken écht leuk begon te vinden. Ik begon een tweede instrument te bespelen en besloot uiteindelijk naar het conservatorium te gaan. Daar belandde ik op een onbewaakt moment een paar minuten op de bok, omdat de dirigent nog in gesprek was. Dat smaakte naar meer – en het heeft me gebracht waar ik nu ben. Als ik erop terugkijk, besef ik hoeveel ik eigenlijk te danken heb aan de harmonie uit Zeelst!

Wat trekt je aan in het vak van dirigent?
Je hebt het allermooiste instrument dat er is! Het is fantastisch om daar muziek mee te maken. Daarnaast ben ik een echt verenigingsmens en geniet ik ervan om een vereniging vooruit te helpen.

Ben je fulltime dirigent/docent?
Jazeker, al zou er nog plek zijn voor een orkest meer.

Had of heb je een voorbeeld?
Sergiu Celibidache en Bernard Haitink zijn natuurlijk voor de hand liggende antwoorden, maar ik heb ook veel bewondering voor hoe mijn docent Sander Teepen zich in relatief korte tijd naar het Koninklijk Concertgebouworkest heeft gewerkt. Daarnaast leer ik als dirigent misschien nog wel het meest als ik op dinsdag bij Sub Umbra meespeel onder leiding van Arjan Gaasbeek – de manier waarop hij met een orkest werkt, vind ik waanzinnig inspirerend.

Belangrijkste wijze les van je docent?
Het gaat niet om de noten, maar om de muziek!

Hoe zou je je stijl omschrijven?
Ik probeer gedrevenheid te combineren met humor en op die manier het beste uit ieder individu te halen. Daarvoor wil ik zowel tijdens als na de repetitie benaderbaar zijn voor de muzikanten.

Wat raakt je in muziek?
Als een orkest écht piano speelt.

Waar heb je in je werk als dirigent een gruwelijke hekel aan?
(Laatste moment) afmeldingen! De tijden veranderen, maar voor mij geldt binnen een vereniging dezelfde slogan als bij Defensie: één team, één taak. Ik kan me oprecht ergeren aan mensen die zonder goede reden een week voor een concert afzeggen of op de dag zelf besluiten dat ze toch te moe zijn voor de repetitie.

Grootste succes/hoogtepunt als dirigent?
Dat zijn er inmiddels heel wat. Onder andere twee prachtige tournees met ZomerOrkest Nederland en het assisteren van Duncan Ward bij de PhilZuid. Maar als ik één moment moet kiezen, dan is dat het dirigeren van het Hobo Concert in C van Mozart met een professioneel orkest en mijn broertje Gijs als solist tijdens mijn eindexamen.

“We klagen vaak over het gebrek aan leerlingen, maar als we zo doorgaan, hebben we straks geen docenten meer om de leerlingen die er wél zijn op te leiden.

Naar welke orkestbezetting gaat je voorkeur uit?
Ik ben opgegroeid in een harmonie, heb gestudeerd voor het dirigeren van een symfonieorkest en kan ontzettend genieten van de warmte van een fanfare. Iedere orkestvorm heeft zijn eigen charme.

Je werkt ook veel met jeugd. Is de jeugd tegenwoordig nog wel warm te krijgen voor blaasmuziek?
Zeker! Als ik op de laatste les van een scholenproject aan de kinderen vraag wie er bij de harmonie, fanfare of brassband wil, steekt zeker 80 procent hun vinger op. Kinderen vinden bijna alles leuk, zolang je het maar op een toffe manier brengt. De jeugd is echt het probleem niet.

Hoe zou de muzieksector de aantrekkingskracht op de jeugd kunnen vergroten?
Eigenlijk is dat niet nodig; we moeten de aantrekkingskracht op de ouders vergroten. Kinderen willen vaak best een instrument bespelen, maar zodra ze na de blazersklas verder willen en de ouders ze moeten inschrijven, begint het probleem. Daarom pleit ik ervoor om de afsluitingen van scholenprojecten interessant te maken voor de ouders. In Vessem heb ik bijvoorbeeld een afsluiting georganiseerd op een zondagmiddag bij de brouwerij, in samenwerking met Nol Havens van VOF de Kunst. Dertig graden, een lekker glaasje bier en kinderliedjes uit hun jeugd – resultaat: 22 inschrijvingen.

Welk orkest zou je graag eens willen dirigeren?
De ultieme droom is natuurlijk de Berliner Philharmoniker. Maar ik zou al ontzettend blij zijn als ik in de toekomst regelmatig op de bok mag staan bij een professioneel symfonieorkest. In de harmoniewereld staat Vakantieorkest Ad Hoc nog hoog op mijn verlanglijstje.

Waar ben je op dit moment druk mee?
Ik mocht onlangs de Nederlandse première van het saxofoonconcert van Oscar Navarro dirigeren. Daar ging veel studietijd in zitten. Verder ben ik als dirigent druk bezig met mijn eigen orkesten. In Sint-Oedenrode gaan we samenwerken met een band, en in Kaatsheuvel mag ik in november op concours in Zutphen.

Met wie zou je wel eens een dag willen ruilen?
Geen idee. Ik kan wel zeggen dat ik een dag wil ruilen met Kirill Petrenko omdat hij chef is van de Berliner Philharmoniker, maar hij heeft die positie natuurlijk niet voor niets. Ik denk dat het een bijzonder stressvolle dag zou zijn waarin ik vrij snel door de mand val. In dit vak krijg je vaak maar één kans, en als je die te vroeg grijpt, ben je klaar.

Stel, je zou de baas zijn over de blaasmuzieksector. Wat zou je dan veranderen?
Laat ik vooropstellen dat de huidige leiding goed werk levert; ik zou dat niet beter kunnen. Het grotere probleem ligt in Den Haag – daar is een sterke lobby nodig, en dat is niet mijn expertise. Maar als ik twee speerpunten zou moeten noemen, dan zou dat zijn dat iedere gemeente weer een muziekschool krijgt en het stimuleren van een studie aan het conservatorium onder Nederlandse studenten. Er is een groeiend tekort aan muziekdocenten omdat steeds minder Nederlandse studenten naar het conservatorium gaan. De conservatoria draaien grotendeels op buitenlandse studenten. Voor de conservatoria zelf is dat geen direct probleem, maar het zorgt er wel voor dat particuliere muziekscholen en verenigingen steeds moeilijker Nederlandstalige docenten kunnen vinden. Voor volwassenen is dat misschien geen groot probleem, maar voor kleine kinderen lijkt me dat niet wenselijk. We klagen vaak over het gebrek aan leerlingen, maar als we zo doorgaan, hebben we straks geen docenten meer om de leerlingen die er wél zijn op te leiden. En dat is zorgwekkend.

Wat stoort je aan de huidige gang van zaken in de blaasmuziekwereld?
Ik merk op steeds meer plekken een gevoel van zelfmedelijden. Als je de situatie accepteert en je erbij neerlegt dat je steeds minder leden hebt of dat je begroting niet meer rondkomt door dalende subsidies, dan kom je in een self-fulfilling prophecy terecht. Het vuur moet op veel plekken terugkomen, en we moeten creatiever worden. Projecten zoals het Nij Talint Orkest geven de blaasmuziekwereld een nieuwe impuls. We hebben méér van dit soort initiatieven nodig.

Hoe zie je de toekomst van de blaasmuziek?
Ik verwacht dat er meer regio-orkesten zullen ontstaan, maar ook de dorpsorkesten zullen blijven bestaan. Ze worden misschien wat kleiner, maar ze vervullen vaak een belangrijke sociale functie in de gemeenschap – en dat zal niet zomaar verdwijnen. Wel ben ik bang dat het gemiddelde niveau zal dalen door een tekort aan docenten en dirigenten. Ik hoop dat ik ongelijk heb, maar het is vijf voor twaalf. Gelukkig is het nog niet onomkeerbaar.

Wat zijn je ambities als dirigent?
Ik wil graag doorgroeien naar drie of vier mooie, gezonde verenigingen die het liefst op hoog niveau spelen. Daarnaast zou ik graag regelmatig projecten doen bij professionele (symfonie)orkesten. Ten slotte hoop ik in de toekomst iets te kunnen betekenen op het gebied van dirigenteneducatie.

Waar hoop je over vijf jaar te staan?
Een volle werkweek met vier mooie orkesten en mijn debuut te hebben gemaakt bij een professioneel orkest.

PASPOORT:
Naam: Thom Roosen.
Geboortedatum: 22 januari 1993.
Geboorteplaats: Veldhoven.
Woonplaats: Veldhoven.
Instrumenten: Saxofoon, klarinet en dwarsfluit.
Muziekopleidingen: Bachelor Saxofoon bij Andreas van Zoelen aan het Fontys Conservatorium te Tilburg; Master Orchestral Conducting bij Etienne Siebens en Sander Teepen aan de AMPA te Tilburg.
Begonnen bij: Harmonie L’Union Fraternelle Zeelst.
Dirigent bij: Koninklijk Erkende Harmonie Kaatsheuvel, fanfare Nos Jungit Apollo Sint Oedenrode, Harmonie Sub Umbra Meerveldhoven (middenorkest).
Overige functies/activiteiten in de muziekwereld: Saxofoondocent in Beek en Donk en Deurne, actief op basisscholen voor onderwijsprojecten van Kunstkwartier in de Regio Helmond/Geldrop/Mierlo.

 
Op de foto: Thom Roosen: “Ik merk op steeds meer plekken een gevoel van zelfmedelijden.”

Dit artikel is overgenomen uit Klankwijzer eMagazine. Wil je Klankwijzer eMagazine voortaan (gratis) in je mailbox ontvangen? Meld je aan via: https://bit.ly/KWeMagazine

Gepubliceerd: 02 jun 2025 - 09:02
Laatste update: 02 jun 2025 - 09:43